Perşembe, Eylül 11, 2008

Google Chrome’un Gelecegi “Parlak” Gozukuyor…

Tam Microsoft’un Internet Explorer 7’sine rakip, su da olsaydi bu da olsaydi denilen ozelliklerine sahip, hizli ve guvenli bir browser bizlere, “hah tamam budur iste” dedirtmisken karsimiza pat diye google’in Chrome’u cikiverdi
Hangi web tarayicidan bahsediyorum? Tabii ki Mozilla Firefox 3. Firefox, kullanicilarin arayipta bulamadigi, olsaydi deyip de yokluguyla yetindigi herseyi barindiran mukemmel bir web tarayici denilirken, en az onun kadar cilali, onun kadar guvenli, bir o kadar da yeniliklerle dolu Google Chrome cikiverdi. Oyle bir zamanda cikti ki, bir cok teknoloji dergisi editoru yazilarinda, sonunda IE7’mi tam anlamiyla yerinden edecek web tarayacisini buldum bu tarayici Firefox 3.0 dir derken cikti.
Google Chrome, halihazirda mevcut butun web tarayicilarindan kullanicilarin en cok begendigi ozelliklerini bunyesinde barindiran, daha henuz cikmamis IE8 gibi web tarayicilarindan bile ozellikleri bir sekilde kullaniciya sunan tamamen “kutunun disinda dusunerek” tasarlanmis bir web tarayici.
Chrome ilk yuklendiginde, bilgisayarin varsayilan web tarayacisi hangisi ise, ondan butun kisisel ayarlar ve bookmarklari import etmek ile ise basliyor. Sirf bunlarla yetinmeyip, kaydedilmis kullanici isimleri ve sifreleri aliyor. Ayrica tarayici kullanilarak indirilmis dosyalar var ise, bunlarin bulundugu hedef klasoru de sorarak ogreniyor.
Chrome’un arabirimi cok sade tasarlanmis. En ustte bir sira “tab” yer aliyor, hemen altinda adres cubugu, onu takiben de bookmark cubugu yer aliyor. Ayrica sayfanin sag tarafinda en son eklenen bookmarklar ve arama ve history kismi bulunuyor.
Bir buyuk ozellik ise, chrome, web uygulamasi turundeki adreslere bir kisayol olusturulmasi durumunda sanki bu web uygulamalari bilgisayarin lokal uygulamalariymis gibi baslatilmasina ve kullanilmasina imkan sagliyor. Bu aralar cok konusulan “cloud computing” konseptine daha yaklasilmasina imkan veren bu ozellik ornek olarak Google Maps uygulamasina bu tur bir kisayol ile erisildiginde pencerinin etrafina adres cubugu veya navigasyon tuslarini yerlestirmiyor, ancak bu fonksiyonlardan herhangi birine ihtiyac duyuldugunda sag klik ile ulasilan menu imdada yetisiyor.
Cok dogal olarak varsayilan arama motoru Google’in. Ancak Chrome burada da bir yenilik getirmis. Daha onceden ziyaret edilip ismi ve adresi unutulan bir web sitesine ulasmak icin konuyla ilgili herhangi bir cumle/kelimeyi arama motoruna sorgulattiginda sadece google ve interneti aramayip ayni zamanda tarayicinin history’sini de ariyor boylece daha once ulasilan bir dokumana cok daha hizli ve az link gezerek ulasmak mumkun oluyor. Ayrica varsayilan arama motoru google olmasina ragmen dokuz ayri arama motoru secenegi de tarayiciya dahil edilmis.
Bunlara paralel olarak cok ilginc ve dahice oldugunu dusundugum bir ozellik daha var. Amazonda bir kitap aramak icin, tarayicinin adres kutusuna “amazon kitap ismi” yazilip bu sekilde arama baslatildigi zaman oncelikli olarak Amazondan sonuclarin listelenmesi saglanmis.
Chrome, mevcut kullanilan veya yolda olup da gelecek bircok web tarayicisindan ozellikleri bunyensinde barindiriyor. Bunlardan biri “incognito mode” denilen webde dolasilan adresleri history’e kaydedilmemesini saglayan ozellik. Ayrica web gelistiricileri icin kaynak koduna aninda ulasilamsini saglayan baska bir mod mevcut. Firefox 3 de gorup de cok begendigimiz, bir ozellik olan bir onceki kullanimda kapatilan tableri aynen geri getirme fonksiyonlari cok kullanisli.
Chrome’un en buyuk ozelligi her tab in icerisindeku web uygulamasini ayri bir proses olarak degerlendirmesi. Boylece uygulamalardan birinin cokmesi durumunda tarayicinin butun tablerindeki uygulamalar degil sadece artik cevap vermeyen uygulamanin kapatilmasi yeterli oluyor. Bilgi kaybi engellenmis oluyor. Ayrica bir pencere icerisindeki tableri surukleyerek bagimsiz bir pencere haline getirmek mumkun. Bu pencere, sadece lokasyon olarak degil butun prosesler olarak da tum tarayicidan bagimsiz hale gelmis oluyor.
Su anda beta surumu bulunan Chrome hali hazirda sadece Windows Vista ve XP icin mevcut. Mac OS ve diger isletim sistemleri icin de birer versiyonun gelecegi bilgisi verilmekle birlikte net bir tarih ilan edilmis degil. Bir soylentiye gore Chrome, Google’in mobil isletim sistemi olacak Android’in icerisinde de yer alacakmis.
Chrome ile ilgili gelistirme sureci ve gelistiren ekibin tasarim surecinde kafalarindan neler gectigini ve chrome’un ozelliklerini anlattiklari Chrome Comic incelemeye deger. http://www.google.com/googlebooks/chrome/